Aurkikuntza Geografikoak: Aro Berri Baten Hasiera

Clasificado en Francés

Escrito el en vasco con un tamaño de 2,5 KB

Filosofo ingelesa: Locke

Subiranotasuna ez da estatua, biztanleak baizik. Estatuaren gehiegikeriak saihesteko, botere politikoa zenbait erakunderen eta pertsonen artean banatu behar da: legegilea (erakundea), betearazlea (gobernua), judiziala (justizia-auzitegiak). Estatuak lege naturala errespetatu behar du, ezin ditu pertsonen oinarrizko eskubideak kendu edo eskubide horien aurka egin, defendatu egin behar ditu (bizitza, askatasuna, jabetza). "Bi gobernu sistemak" idatzi zuen. Bere ideia frantses ilustratuek hartu zuten.

Aurkikuntza Geografikoen Zergatiak

Ekonomikoak

XV. mendean demografia eta ekonomia suspertu eta horrek produktu eta lehengaien eskaera areagotu zuen (urrea eta zilarra). Konstantinopla turkiarren esku gelditu zenetik: Mediterraneotik ekialderako merkataritza-bideak arriskutsu bihurtu eta etenda gelditu. Horregatik, ekialdearekin merkataritza-bide berriak bilatzeko espedizioak antolatu. Genovako eta Kataluniako nabigatzaileak Afrika itsasoz mendebaldetik inguratzen sailatu ziren baina erabili zituzten ontziak astunegiak ziren.

Teknikoak

Itsasontzi berriek eta orientatzeko tresna berriek bultzatu zuten lurralde berriak aurkitzea (astrolabioa, iparrorratza, koadrantea, baleztatxoa...). XV. mendearen amaieratik eta 50 urtean europarrek ezagutzen zuten mundu hark inoizko hedapenik handienan izan zuen.

Ideologikoak

  • Marco Polo: "Libro de las Maravillas" idatzi, oso liburu arrakastatsua.
  • "Gurutzadak" mugimendu batzuk izan ziren, konkista espedizioak, XI eta XIII. mendeak. Europatik leku sakratuetara joango dira. Kristautasuna eta erlijioa zabaltzea zen helburua. Gaur egun, gurutzadak espiritua jarraitzen du.
  • Preste Joan: kondaira bat zen.

Estatuek gogoa zuten beren jabetzak eta lurraldeak zabaltzeko. Espainiako eta Portugalgo errege katolikoek ikusi zuten aukera bat beren gobernua handitzeko.

Aurkikuntza Geografikoen Ondorioak

Europarentzat

  • Mundu baten aurkikuntza
  • Mundua hazi egiten da
  • Aukeraz betetako mundua
  • Potosi meategitik (minak) atera zen diru guztia
  • Europako ekonomia aldatu: produktu berriak etorri
  • Portugaldarrak 50 urtez espezien bidea kontrolatu

Amerikarentzat

  • Katastrofeak
  • Euren mundua desegin, dena galdu
  • Europarrek beraien bizitza suntsitu
  • Erlijioa, sinesmena eta haien arteko harremanak hautsi
  • Dena galdu: batzuk hilak zuzenean, gaixotasunengatik hil, bizitzeko gogoa galdu

Entradas relacionadas: