Estatu Frankistaren Egitura eta Garapena (1939-1975)

Estatu Frankistaren Oinarriak eta Garapena

Botere Egitura eta Gizarte Oinarria

Militarrek 1939tik 1945era izan zuten indarrik handiena gobernuan; ordutik aurrera, erregimenaren aldeko funtzionarioek ordezkatu zituzten. Guztiarekin ere, Armadak beti izan zuen eragina diktadorearengan; izan ere, Francoren ondoan beti egon ziren berarekin ibilitako militarrak. Estatu frankistak, iraun zuen bitartean, altxamendu militarraren aldeko gizarte-taldeen laguntza ere izan zuen. Hirurogeiko hamarkadan, erdiko klase oso ugaria sortu zen, langile apolitikoak zirenak. Hala eta guztiz ere, frankismoak espainolen artean zapalkuntza hedatu zuen eta kontzientzia politiko eza nagusi zen.

Lege Nagusiak eta Kontrol Ideologikoa

Estatu berria antolatzeko eta lan-munduko harremanak egituratzeko hainbat lege aldarrikatu ziren:

• 1938an Lanaren Forua: Lan-harremanak arautu eta Estatu berriaren euskarriak ezarri zituen.
• 1942an Gorteak Eratzeko Legea: Europako Gerraren bilakaeraren eraginez aldarrikatua.
• 1958an Mugimendu Nazionalaren Printzipioen Legea: Lege horrek doktrina falangista erakundeetan sartu eta alderdi bakarra zela ezarri zuen.

Bestalde, salbuespenezko auzitegiak zeuden, eta horrek legearekiko berdintasun-printzipioa hausten zuen.

Zapalkuntza eta Gizarte Ondorioak

Milioika pertsonak jokabidea eta ideiak aldatu behar izan zituzten. Erbesteratuak egoera oso dramatikoetan zeuden, mundu-gerra lehertzeko zorian zegoela. Espainian gelditzea erabaki zutenek ondorio latzak pairatu zituzten:

• Espetxe-zigor gogorrak.
• Gizarte-bazterkeria iraunkorra.

Politikaren eta gizartearen arloko zapalkuntza agertu zen lehenengoz, gosearekin batera. Zapalkuntzaren beldurrak eta lan egin beharrak erregimenarekiko atxikimendu interesatua sortu zuen, sektore ugaritara heldu zena. Atxikimendu hori salaketa- eta mendeku-sistema polizialean oinarritu zen, Estatu berriaren lehenengo Erantzukizun Politikoen Legearen babesean.

Kanpo Politika Bigarren Mundu Gerran

Francok Alemaniaren eta Espainiaren arteko Adiskidetasun Ituna sinatu zuen Hitlerrekin. Lankidetza horren ondorioz, Dibisio Urdina Errusiako frontera joan zen borrokatzera. Hala ere, Espainiak ez zuen ofizialki Bigarren Mundu Gerran parte hartu nahi izan. Gerra hasi ondoren, Francok jarrera aldatu zuen eta ez erasotzeko jarrera aldarrikatu zuen; geroago, hasierako neutraltasunera itzuli zen. Francoren koinatua (Serrano Suñer, Kanpo Arazoetako ministroa) kargutik kendu ondoren, Francok aliatuekin harremanak hobetu zituen.