Gizartea, Hezkuntza eta Identitatea: Oinarrizko Kontzeptuak
Clasificado en Psicología y Sociología
Escrito el en vasco con un tamaño de 5,57 KB
Gizartea eta Hezkuntza: Sarrera
Hezkuntza gizarteko kide berriak gizartean integratzeko beharrezkoak diren ezagutza, gaitasun eta portaera arauen transmisioa da. Hezkuntza erakunde sozial bat da, ezagutza, gaitasun eta helburu pertsonalen hedapena ahalbidetzen duena, ingurune ugaritan ematen da, ez eskolan bakarrik.
Eskolaratzea, berriz, prozesu formala da, eskolan ematen dena. Ikasketa plan zehatz baten bidez, ezagutzak eta gaitasunak eskaintzen dira eta derrigorrezkoa da adin jakin bat arte (gurean 16 urte).
Curriculum Ezkutua
Gizartean nagusi diren balio eta arauak transmititzea ere bada, “curriculum ezkutua”. Teoria marxisten arabera, gizarte kapitalistan nagusitzen diren gizarte ezberdintasunak transmititzen ditu eskolak.
Erreprodukzio Kulturala
Belaunaldien artean balio kulturalen, arauen eta esperientzien transmisioa. Adibidez, balio kulturalak, euskararen transmisioa guraso-seme alabei, euskara erabiltzeko joera.
Durkheim: Gizarte Solidarioa
Durkheim-en arabera, eskolak haurrengan gizarteko balio orokorrak sustatzen ditu, gizarte solidaritatearen oinarri direnak. Autore honen kezka nagusiak jarraibide moralak eta elkarrekiko ardurak ziren, hauek baitira indibidualismo lehiakorra baretu eta solidaritatea indartzen dutenak.
Parsons: Gizarte Irekiak eta Eskola
Parsons-en arabera, gizarte irekietan pertsonek beren kapazitate eta merituen arabera eskuratzen dituzte beren postuak eta ez jatorrizko klasea, generoa edo etniarengatik. Eskolak lorpen indibidualaren balioa sustatzen du (meritua-eskola arrakasta). Azterketak, estandarrak...
Gizartearen Teoriak
- Teoria Funtzionalista
- Teoria Marxista – Gatazkaren Teoria
- Interakzionismo Sinbolikoa
Gizarte Klaseak eta Eskola
Anyon-en ikerketak (1981) erakutsi zuen eskolak gizarte klasearen arabera desberdinak direla:
Eskola Mota | Irakasleen Aurreusteak | Zer eta Nola Irakasten da? | Ikasleengan Nagusitzen den Joera |
---|---|---|---|
Langile klaseen eskolak | Irakasle gazteak, esperientzia gutxikoak, kanpotik etorriak. Ikasleak alferrak direla uste dute. | Oinarrizko ezagutzak, sinpleak. Memorizazioa, errepikapenak, errutinazko zereginak. | Erresistentzia |
Klase ertaineko eskolak | Lana gogor egin ezkero hobekuntzak lor daitezke gizarte posizioan. | Liburuetan oinarritzen dira. Irakaskuntza orokorra eta ulermenezkoa. | Gizarte mugikortasunerako aukera |
Erdi-goi mailako familia profesionalen eskolak | Irakasleak esperientziadunak dira. Profesional onak formatu nahi. | Esperimentazioa, deskubrimenduak, ideia berritzaileak. Talde lana, ikaslearen parte-hartzea. | Indibidualismoa |
Eliteen eskolak | Ikasleekiko arduratsuak izatea espero da. Erabakiak hartzeko gaitasuna garrantzitsua da. | Matematikak, pentsamendu logikoa eta arrazoimena. Gizartearen idealen jabetzea. | Bikaintasuna |
Gizarteratzea eta Identitatea
Lehenengo Gizarteratzea
Bizitzaren lehen urteetan gertatzen da, haurtzaroan. Mundu bat eta hura begiratzeko modu bat ikasten eta barneratzen da. Garrantzitsuena da, mundu fitratu bat da.
Bigarren Gizarteratzea
Mundu zehatzagoak ikasten eta barneratzen dira (eskolan). Ez du horrenbesteko karga emozionalik. Harremanak anonimoagoak eta formalagoak dira.
Identitatea
Norbere izaeraren eraikuntza da. Besteekin ditugun interakzioen bidez eraikitzen da. Besteen erreakzioen ondorioz norbere buruaren irudia eraikitzen dugu.
Identitatea gizarteko ezaugarriei lotuta dago:
- Lehen mailakoak: generoa edo etnia
- Bigarren mailakoak: rolak, zeregina, estatusa
Gizarte Aldaketak eta Balioak
Gizarte post-modernoetan, balio eta arau kolektiboen ahultzea gertatzen da. Indibidualismoa nagusitzen da.
- Hedonismoa eta kontsumo joerak indartzen dira.
- Arauen aldaketa haurren eta gurasoen artean, eta gizarte osoan gertatzen ari da.
- Bizitza estiloetan aldaketak: lan egiteko modua, aisialdia, giza harremanak, ikasteko moduak...
- Norbanakoa (indibiduoa) edo pertsona, tradizio eta kolektibitateen gainetik.
Eskolaren Erronkak
Eskolak honako erronkak ditu:
- Marko moral bat berreskuratu behar da.
- Pertsona burujabeak hezi behar ditu, besteekin lankidetzan aritzeko gai izango direnak.
- Eskubideak eta betebeharrak irakatsi behar dira.