Hirugarren Sektorea: Definizioa eta Aldaketak Espainian

Eraldatzen ditu eta horien barruan daude harreman ondasunak, jakinik ezin direla merkantilizatu ezta administratu ere, baizik eta subjektuen artean eraikitzen diren harreman propioen arabera daudela. Sektore ez diru irabazleak eremu horretan kokatzeko gaitasuna eduki behar du, elkartasunaren bitartez.

2.1. Definizioaren arazoa

Hirugarren sektorea osatzen duten erakunde ez diru irabazleak bost ezaugarriren bidez zehaztu daitezke:

• Formalizatuak dira, hau da, maila bateraino instituzionalizatuak daude.
• Pribatuak dira, hau da, instituzionalki Estatuarengandik banatuak daude. Erakunde ez diru irabazleak ez badira gobernuaren tresneriak, horrek ez du esan nahi ezin dutela laguntzarik jaso. Gakoa da erakunde ez diru irabazleak, beraien oinarrizko egituran, funtsean pribatuak direla.
• Irabaziak ez dituzte banatzen. Horrek esan nahi du beraien jabeek eta zuzendariek ezin dituztela sortutako irabaziak berreskuratu. Une batean, erakunde horiek irabaziak izan ditzakete, baina izakiaren helburu orokorretan sartu behar dira. Ezin dira erakundearen jabeen, administrazio kontseiluaren edo kideen artean banatu. Zentzu horretan, erakunde ez diru irabazleak erakunde pribatuak dira, nahiz eta beraien helburua irabaziak lortzea ez izan.
• Autonomoak dira, beraien jarduera propioak kontrolatzen dituzten neurrian.
• Boluntarioak dira, hau da, parte-hartze askearen esanahi maila bat suposatzen dute, bai bere kideen aldetik, bai lankideen aldetik.

5.3. Sektore ez diru irabazlearen aldaketak

Espainian, hirugarren sektoreak gero eta garrantzi handiagoa dauka gizartean eta ekonomian.

1999an, Ruiz Olabuénagak zuzendutako ikerketa batek erakusten du hirugarren sektoreak 250.000 erakunde ez diru irabazle, 26.000.000 kuota, 11.000.000 pertsona lagun, astean lau ordu baino gehiago sektorearen jardueretan parte hartzen duten milioi bat boluntario, denbora osoz enplegatutako 475.000 langile eta BPGaren % 4a suposatzen duten gastuak batzen dituela Espainian. Sektore honen pisua Europako beste herrialde batzuetan gertatzen denaren antzekoa da; Frantzia, Alemania, Finlandia edo Austria, adibidez. Aldiz, Herbehereak, Irlanda, Belgika edo Estatu Batuetan baino ahulagoa da. Mendebaldeko beste herrialdeetan gertatzen den bezala, sektore horrek bere giza eta finantza baliabideen zati handiena hezkuntzan, osasunean eta gizarte zerbitzuetan aurkitzen du. Hala ere, Espainiako erakundeek diru-sarrera ehuneko nabarmenagoa ateratzen dute kideen kuotetatik eta emandako zerbitzuen ordainketatik. Era berean, diru-sarrera nabarmenak dohaintza pribatuetatik datoz.