Literatura Galega do Exilio e Actual: Autores e Obras

Literatura Galega do Exilio (1936-1976)

Poesía

• Tras as represións que sofre Galicia, os exiliados de concienciación galeguista comezan a escribir.
• Luís Seoane: cun importante labor editorial e xornalístico, comeza a escribir Na brétema, con voz de conciencia e denuncia.
• Lorenzo Varela: membro do Partido Comunista, autor de Catro poemas para catro gravados e Lonxe, mantén as características da súa produción anterior.
• Eduardo Blanco Amor: autor de Poema en catro tempos. Os críticos salientan a súa riqueza léxica.
• Outros escritores: Emilio Pita (temática civil) e Florencio Delgado Gurriarán (exilio mexicano).

Prosa

• A prosa céntrase na temática da Guerra Civil.
• A narrativa da posguerra baséase, sobre todo, en: crónica realista, autobiografía arredor da nenez dos autores e sobre as peripecias da Guerra Civil.
• Existe un desfase entre a data de creación e a data de publicación debido á censura.
• Ramón de Valenzuela: autor de Non agardei por ninguén.
• Silvio Santiago: narra acontecementos históricos en Silencio redimido.
• Antón Alonso Ríos.

Teatro

• En Galicia, o teatro viuse reducido ás representacións que levaban a cabo as agrupacións folclóricas. Creáronse pezas de carácter costumista.
• Manuel Varela Buxán: autor de Os vellos non deben namorarse (costumista).
• Eduardo Blanco Amor: autor de Farsas para títeres e Teatro para xente (popular e ruralista).
• Luís Seoane: autor de A Soldadeira.

Poesía de Fin de Século e Tendencias Actuais

Galicia 1975-Actualidade

• Apróbase o Estatuto de Autonomía nun contexto de crise económica.
• Os cambios políticos que se producen son:
  • Aprobación do referendo para o Estatuto de Autonomía.
  • Lei de Normalización Lingüística.
  • Coa autonomía consolídanse autores, créase un mercado en galego e entréganse premios.

Lírica entre 1975 e o Século XXI

• Hai unha eclosión de voces e tendencias que abre a diversidade temática en galego.
• As últimas décadas caracterízanse por:
  • Reflexión sobre a propia linguaxe.
  • Apertura temática.
  • Modelo intimista-poético.
  • Incorporación de temas musicais.
  • Mulleres escritoras.

Momentos

1. Revisión do canon poético

• Son os "novísimos" da poesía galega.
• Méndez Ferrín: Con pólvora e magnolias.
• Cunqueiro: Herba de aquí e acolá.
• Arcadio López Casanova: Sonetos de esperanza repentina, con procedementos estilísticos.
• Alfonso Pexegueiro: Seraogna.

2. Novas tendencias (anos 80 e 90): Promoción dos 80

• Participan en revistas de expresión poética e en premios literarios.
• Trazos:
  • Formalismo (discurso literario).
  • Eu poético.
  • Apertura temática.
  • Aceptación do método utilizado en Con pólvora e magnolias, de Ferrín, e Herba de aquí e acolá, de Cunqueiro.
• Autores:
  • Claudio Rodríguez Fer: poesía erótica (Vulva).
  • Ramiro Fonte: As cidades da nada, con referencias culturalistas.
  • Miguel Anxo Fernán Vello: Tópico de lúas, unidade temática, poesías de índole reflexiva.
  • Manuel Forcadela: estética formalista, Ferida acústica de río.
  • Román Raña: temas universais, Nas areias doutro mar.
  • Eusebio Lorenzo: O corpo e as sombras, entre a poesía formalista e de aprendizaxe.

Poesía da experiencia

• Con tendencia culturalista.
• Manuel Rivas: identifícase coa terra e a paisaxe, Balada nas praias do Oeste.
• Cesáreo Sánchez: Mar do fin da terra.

Experimentalismo

• Segunda metade dos anos 70.
• Manuel Vilanova.
• Víctor Vaqueiro.
• Vicente Araguas.

Recuperación da voz feminina

• Pilar Pallarés: Sétima soidade.
• Xela Arias: Denuncia do equilibrio.
• Ana Romaní: Palabra de mar.

Década dos 90

• Fronteiras cronolóxicas.
• Voces femininas.
• Colectivos poéticos.
• Formatos para a difusión da poesía:
  • Restauración de vellas canles, como os recitais.
  • Ampliación dos medios de comunicación (sobre todo no eido musical).
  • Dáse a coñecer a través do fanzine, boletíns e follas voandeiras.
• Xorden novas coleccións de comunicacións poéticas.
• Os premios seguen a ser un medio de difusión.
• Preocupación pola linguaxe.
• Temas clásicos de compromiso social e lingüístico.

Poetas e Tendencias

Poetas de transición

• Constituído por autores que amplían a poética dos 80.
• Miro Millar: Ausencias pretéritas.
• Gonzalo Navaza: emotiva e irónica, Fábrica íntima.
• Arturo Casas: A sombra da unidade.
• Rafa Villar: proceso poético, Tigres de ternura.
• Helena de Carlos: sutil e transparente, Alta casa.

Poesía provocadora

• Antonio R. López.
• María Xosé Queizán.
• Lupe Gómez.
• Yolanda Castaño.
• Olga Novo.
• Chus Pato.

Poesía do íntimo e o cotián

• Reflexionan sobre a primeira intensidade.
• Anxo Angueira.
• Fran Alonso.
• Emma Couceiro.
• Estevo Creus.

Outras liñas

• Manuel Outeriño.
• María do Cebreiro.