Mediterraneoko Nekazal Paisaiak: Barrualdea eta Kostaldea

Mediterraneoko Barrualdeko Nekazal Paisaia

Barrualdeko Baserri-Paisaia Mediterraneoa

Barrualdeko baserri-paisaia mediterraneoa iparraldeko eta hegoaldeko goi-lautadak hartzen ditu, baita Ebroren eta Guadalquivirren sakonuneen zatiak ere. Ingurune fisikoari dagokionez, erliebe laua eta altitude handia ditu, klima mediterraneo kontinentalizatua nagusi delarik, prezipitazio urriak eta tenperatura-alde handiak urtaroen artean.

Populazioa herri txikietan kontzentratzen da Dueroren eta Ebroren haranetan; hegoaldean, aldiz, herriak urrunago daude elkarrengandik. Emigrazio handiaren ondorioz, biztanleria urria eta zahartua da.

Minifundioa nagusi da ureztatutako laborantzan, eta jabetza handiak lehorreko laborantzan. Lehorreko laborantzan zerealak (garia eta garagarra), olibondoak eta mahatsondoak dira nagusi. Ureztatutako laborantzan ekoizpena intentsiboagoa da, barazkiak, frutak eta landare industrialak landatzen direlarik.

Abeltzaintza ere garrantzitsua da. Behi-aziendak lehorreko uztondoetan hazten dira, eta bazka-eremu ureztatuetan esnetarako eta haragitarako aziendak dira nagusi. Mendebaldeko dehesetan, abeltzaintza tradizionala, nekazaritza eta ehiza uztartzen dira. Basogintza, berriz, ohikoa da zenbait eremutan, hala nola Soriako Tierra Pinariega eskualdean.

Mediterraneoko Kostaldeko Nekazal Paisaia

Kostaldeko Baserri-Paisaia Mediterraneoa

Kostaldeko baserri-paisaia mediterraneoak Mediterraneo itsasoaren kostaldea eta eremu prelitorala hartzen ditu. Erliebea gorabeheratsua da: laua kostaldean eta menditsua eremu prelitoralean. Klima mediterraneoa da nagusi, itsasoaren eraginez prezipitazio urriak eta tenperatura leunak dituena.

Populazioa tradizionalki sakabanatuta egon da, baina baratze-eremuetan kontzentrazioa gailentzen da. Iraganean biztanleria ugaria bazen ere, gaur egun urria da nekazari-exodoaren ondorioz.

Laborantza ureztatuetan minifundioa nagusi da, eta lehorreko eremuetan ustiategiak txikiak edo ertainak izaten dira, eskualdearen arabera.

Nekazaritza nagusia bi motatan banatzen da:

• Lehorreko laborantza: Eremu prelitoralean eta Mallorcako barrualdean egiten da, non zerealak, mahatsondoa, olibondoak eta arbendolondoak lantzen diren.
• Laborantza ureztatua: Kostaldeko tenperatura leunak eta nazioarteko eskariak baldintza onak sortzen dituzte. Barazkigintza goiztiarra (plastikopean eta aire zabalean), frutagintza mediterraneoa (zitrikoak, hezurdunen eta pipitadunen arbolak) eta fruitu tropikalak (txirimoiondoa, ahuakateondoa) dira nagusi.

Abeltzaintzan, behi- eta txerri-azienda Katalunian da garrantzitsua, hiri-eskariei erantzunez. Ardi-azienda lehorreko eremuetan nabarmentzen da.

Basogintzak, azkenik, garrantzi txikia du eskualde honetan.