Variantes dialectais do galego e autores do Irmandades da Fala

Variantes dialectais do galego

Occidental (A Coruña e Pontevedra): gheada, seseo total, irmán/a irmá, Plu -NS, TI, vocal temática analóxica -E, ditongo UI o grupo latino -ULT-: muito, Che+Te.

Central (parte da Coruña e Pontevedra, Lugo e Ourense): Non gheada, seseo implosivo, irmao/a irmá, Plu -S, TU, vocal temática analóxica -I-, ditongo OI o grupo latino -ULT-: moito, sufixo persoal -des na 2ª persoa do plural (cantades).

Oriental (Lugo e Ourense e León e Asturias): Non gheada + seseo, Plu -IS, TU, ditongo OI/UI/U o grupo latino -ULT-: moito, truita, luta/, conservación cuatro, sufixo -is na 2ª persoa do plural (cantais).

Irmandades da Fala: renovación literaria

Renovación estética, formal e temática. Promoveron o cultivo literario do galego e crearon editoriais, como Céltiga.

Ramón Cabanillas

Temas:

1. Elementos procedentes da tradición: a literatura clásica greco-latina, romanticismo, folclore popular galego.
2. Elementos anovadores procedentes do Modernismo hispanoamericano + Saudosismo PT.

Traxectoria literaria: pregaleguista (Vento mareiro), galeguista (Da terra asoballada), mítico-saudosista (Na noite estrelecida), posguerra (Samos).

Outros poetas e tendencias narrativas

Outros poetas: Antonio Noriega, Gonzalo López, Vitoriano Taibo.

Tendencias da narrativa nas Irmandades: humor e macabrismo (Un ollo de vidro), neoceltismo (Os catro cisnes brancos), narrativa (etnográfica + naturalista + trasfondo político + sentimentalista).

Teatro de entre séculos: pobre e escaso en obras e persoal, temas (social, costumista-humorística, histórica, teatro lírico).

Teatro Irmandades da Fala: melloran os problemas anteriores.

Vicente Risco

Etapas: pregaleguista, galeguista e nacional-catolicismo (1936).

Narrativa:

1. Narrativa modernista (Do caso que lle aconteceu ao Dr. Alveiros).
2. Narrativa etnográfico-patriótica (O lobo da xente).
3. Narrativa satírica (O porco de pé).

Ensaio: Mitteleuropa.

Teatro: O bufón d-El Rei.

Otero Pedrayo

Narrativa:

1. Novelas histórico-realistas (Pantelas, home libre).
2. Novelas histórico-culturalistas (Fra Vernero).
3. Novelas psicolóxicas (Arredor de si).

Ensaio: libros de viaxes.

Fonética

Oclusivas: (p/ /b/ /t/ /d/ /k/ /g/).

Fricativas: (/f/ /θ/ /s/ /x/).

Nasais: (n+m+ñ).

Laterais: (/l/ll).

Vibrantes: (r).

Puntos de articulación

Interdental: (θ).

Alveolares: (/l/ /n/ /s//r/).

Palatais: (ll+ñ).

Velares: (/k/ /g/).

I+Eant U+Opost Amed cent